0 Paylaşımlar
“Binlerce yıl öncesine ait iki kehanet, dünyadaki en önemli 3 kehanet merkezinden biri olan Apollon Klaros Tapınağı’nda, ‘1. Uluslararası Antik Dönemde Kehanet ve Batı Anadolu’daki Apollon Kültleri Sempozyumu’ çerçevesinde teatral biçimde yeniden canlandırıldı. Klaros Tapınağı’nda, Manisa’daki ‘Ağlayan Kaya’ mitinin gerçekleşmesi ve Büyük İskender’in İzmir’i kurmasına ilişkin kehanetler binlerce yıl sonra yeniden canlandırıldı.” Yukarıdaki haberi okuduğumda bu orijinal teatral olayı ve elbette böyle ilginç bir sempozyumu kaçırdığım için üzüldüm…

Klaros’u birkaç yıl önce sıcak bir Eylül gününde ilk ziyaret ettiğimde oldukça etkilenmiştim. Fakat Klaros’a gidiş yolu, turistik levhalar vs. bunlar çok yetersizdi; bir de harabelere yakın bir yerde sahipsiz köpekler için barınak yeri vardı ve açıkta dolaşan köpekler ziyaretçiler için bir tehdit oluşturuyordu. Bunlar düzelmiştir umarım. Klaros, İzmir-Selçuk arasında kalan bölgededir ve kenarda köşede kaldığı için pek bilinmez. İnsanlarımız da böyle önemli antik yerlere karşı pek meraklı olmadıkları için buralar sessiz sakin ve huzurludur. Ahmetbeyli plajına 3 km uzaklıktadır ve bir başka antik yer Notion’a göre kara tarafında kalır. Klaros, kehanet merkezi olarak çok ünlüydü ve sırf bu nedenden dolayı bile oraya gitmek insanı heyecanlandırır.

Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nurdan Şahin önderliğinde düzenlenen “1. Uluslararası Antik Dönemde Kehanet ve Batı Anadolu’daki Apollon Kültleri Sempozyumu”na Türk bilim adamlarının yanında Alman, Fransız ve İtalyan bilim adamları da katılmış. Sayın Nurdan Şahin’i kutlamak gerekiyor.

Klaros’la ilgili şu aydınlatıcı alıntıyı da vermek isterim: “Klaros’taki bilicilik geleneği Manto adlı bir bilicinin oğlu olan Mopsos’a dayanır. İ.Ö. 6. yüzyıla inen heykel buluntuları yanı sıra Helenistik oturan Homeros figürü, Klaros’un önemini gösteriyor. Dor düzenindeki tapınağın sütunları taş sağlamak için devrildikleri biçimde duruyor. Tapınakta bulunan dev heykeller ören yerinde, alçı kopyaları ise tapınağın batı ucunda sergileniyor. Oturan dev Apollon, anası Leto ve ikizi Artemis heykelleri Helenistik çağa tarihlenirler. Tapınağın altına giren ve dolanan koridorlar, fal bakan rahiplerin bulunduğu bölmeye ulaşıyordu. Kemerli odanın içindeki su kaynağı fal bakmada önemli bir işleve sahipti. Yapının doğusundaki sunak önünde ele geçen halkalardan anlaşıldığı gibi yüz dananın kurban edildiği görkemli törenler yaşanıyordu.”

Türkiye’de çok önemli antik ören yerleri var. Buralarda tiyatro aktiviteleri gerçekleştirmek gerçekten güzel ve etkileyici bir olaydır. Antik mekana zarar vermemek koşuluyla bu tür etkinlikler özellikle yaz aylarında daha sık yapılmalıdır. Ama elbette kişi bu antik bölgeye gittiğinde daha öncesinden burayla ilgili mutlaka tarihi bilgilere sahip olmalı, çünkü bilgi, hayal gücünü zenginleştirir!..
Bizler, yüzyıllar önce bu topraklarda tiyatro sevgisiyle coşan halklar, krallar, generaller, senatörler, hatipler kadar ve hatta onlardan daha fazla tiyatroya gerektiği önemi vermeliyiz ve tiyatronun önemini kavrayamayacak kadar bilgisiz insanların tiyatro düşmanlıklarını onların eksik yanları olarak görüp bu sanatı daha yükseğe taşımak için ekstra çaba göstermeliyiz.
Mehmet Murat ildan
KLAROS KEHANET TAPINAĞI’NDA TİYATRO